Hectische dag

08-12-07
Hectische dag

Die poeslief begon. Stralend zonnig ook.
Lelo nakokenda kosala mosala té,
poti lelo, moi ekesi makasi!
Vandaag ga ik niet werken,
omdat de zon te straf is.
Na het ontbijt rustig even voor het dagelijks internetgebeuren naar het centrum. Dan de cursus naar Vera gebracht, die haar bureau heeft in de CDR (Centrale de Distribution Régionale, “Camene” genaamd (Centrale d’Achats de Médicaments Essentiels pour le Nord Equateur). Fris geverfd gebouw, ook de omgeving, met blauwe, rode en gele boordstenen. Én airco! Korte babbel met Vera. Dan naar het labo van Jan. Kennis gemaakt met zijn ploeg, o.a. met Hedwige, Mireille, je hebt veel groeten!
Onderweg zag ik in de verte het gekrioel van het marktgebeuren. Met Jan naar huis gefietst, fototoestel gegrabbeld en wij te voet naar de markt. Heel gezellig om rond te wandelen. Een wirwar van “straatjes”, met een souk-achtige uitstalling van een rommelig zootje van je kan het niet bedenken. ’s Morgens had ik wat dollars ingewisseld voor Francs Congolais, op het secretariaat. Ik moest aan het guichet zijn. Kwam een man met een stofmasker tussen de ijzeren staven piepen. Pour éviter une maladie professionelle. In het lokaaltje daarachter een tweede man-met-stofmasker, temidden een aantal metershoge stapels bankbiljetten. 20 USD gewisseld, voor Jan mee, ik kreeg daar 10.000 Francs Congolais voor.
Voor 200 van die FC een paar bananen gekocht, en voor 500 FC twee stevige draagtassen met J’aime mon pays CONGO. Ma deuxième patrie, vraiment! Eerst wou de kraamhouder 300 per stuk, toen vroeg ik Prix normal ou prix mondele? De lach die daarop volgde sprak boekdelen. Toen een vrouw doodleuk 200 FC betaalde voor dezelfde zak hebben we maar hogervermelde prijs va 500 FC gedokt.
Nog wat verder gewandeld, overal natuurlijk vergezeld van kreten, opmerkingen en marktkramers die plots wat luider hun waren aanprezen en er ook wat Frans tussengooiden. Wat meer lawaai ergens, wat tumult. Een samenscholing. Mensen dicht bij elkaar, rond een man die op een tafeltje een dubbele leren riem in allerlei bochten legde. Als je een balpen tegen de tafel plofte, in een lus, en als hij zijn riem stilletjes wegtrok, waren er twee mogelijkheden. Ofwel zat je balpen in de lus die de riem tegenhield, ofwel zat je ernaast en trok hij de riem weg die niet door de balpen werd gehinderd. In dat laatste geval verloor je je inzet, anders kreeg je het dubbele.
Jan liet zich verleiden. En ik trok foto’s. Hij was 500 FC kwijt. Viel nog mee, want de man drong aan dat hij er 1000 zou inzetten.
Miljaardedju. Mijn portefeuille weg. Kom Jan, we zijn hier weg. Weg uit die heksenketel. Hoe was het mogelijk? Hoe had ik mij laten rollen? IK, rijbewijs, bankkaarten, nog wat andere SIS-kaarten. In mijn paniek zei ik tegen Jan dat mijn reispas er ook in zat. Was niet waar, die was in mijn heuptasje gebleven. Ik was wel het pas gewisselde geld kwijt en nog wat Euros en dollars. Hoe dan ook, teveel om te laten pikken.
Miljaardedju. Bankaarten laten blokkeren, zei Jan. Ja, dat zal wel, maar waar kunnen ze daar hier mee terecht? Niet direct geldspuwmachines op elke hoek van de straat. Geen handelszaken met bankkaartsystemen. Zelfs in Gemena niet veronderstel ik.
Zeg ik nog: Jan, we gaan dat hier niet aan de grote klok hangen, het feit is al erg genoeg, dat ik niet nog eens mijn reputatie moet besmeuren.
Thuisgekomen een lange dure telefoon gehad met Fortis. Visakaart én bankkaart geblokkeerd. Ons dessert was nog niet op, toen er plots een stoet mensen met veel herrie het erf op kwam, een jonge man, in ontbloot bovenlijf, de armen op de rug met lianen vastgesjord, voor zich uit duwend. Het woord voleur viel. Nee toch? De dief van mijn portefeuille?
Vera naar binnen. Nee, dat wil ik niet zien.
Ik naar die bende. Qu’est-ce qui se passe? C’est un voleur ! Il a volè un blanc!
Ik bewaarde mijn kalmte. Ce n’est pas ainsi qu’on traite les gens, même si c’est un voleur! Venez, levez-vous. Ik trok de man recht. Enlevez ce ligotage!
De lianenknoop werd verbazend snel losgeknoopt. Bloedstriemen werden zichtbaar.
Nog wat duwen en trekken, agressie alom. Wat moest ik zeggen om hen te bedaren? Toen vond ik niet beter om hen met hun “Christelijke waarden” te conronteren, en begon zowaar, raar toch voor een ketter, een “païen” zoals ik, een preek te houden over Christus, het verhaal van “wie zonder zonde is werpe de eerste steen”!
Het werd zowaar kalmer, met vooral gediscussieer onderling, er werd kennelijk nogal wat vertaald uit mijn “preek”.
Vera gaf ons de raad om er een “wijze” van het centre CDI bij te halen om de zaak af te handelen. Sana, de cuisinier van zuster Greta, deed dat. Weer een toename van geweld als die man er bij kwam. Ondertussen hadden ze er een tweede, jongere kerel bijgehaald, ook ontbloot bovenlijf. Ik maande ze aan om ook zijn gebonden armen los te maken. Dan naar het centre CDI. De kortste weg namen ze, dwars door de erven van de hutjes van de buren. Op het CDI werd nog eindeloos gepalaberd. Een kerel die een cruciale rol bleek gespeeld te hebben bij de “vangst” toonde mijn portefeuille, en gefrommelde bankbiljetten. Alles werd opgeschreven, de kaarten, de biljetten: Euro’s en FC. Van dollars (die ik niet had gewisseld) geen spoor.
De twee werden ten slotte met een vrachtwagen weggevoerd, bovenop zakken koffie, en onder streng toezicht van “het volkstribunaal” Later vandaag kwam ik Simon Timola tegen, de chef de centre. Ze zijn naar “les autorités” gebracht. Politie? Nee, dat is niet goed, politie, naar “les autorités territoriales”. Gemeentebestuur, zeg maar.
Morgen wordt de zaak verder uitgeklaard en krijg ik hopelijk de “bewijsstukken” terug.

Rond 4 uur kwamen ons twee logees vervoegen. Patrick, die landbouwprojecten superviseert, en Gerard, die het machinepark een beurt komt geven: tractors, werktuigen voor het onderhoud van de wegen, de stroomgeneratoren... Nog vóór het donker wou Gerard een eerste ronde doen van de machines, met de chef du garage en andere betrokkenen. Johan, je hebt de groeten van de mensen van de garage: Léon, Benjamin, en nog twee wiens naam mij nu niet te binnen schiet.
Probleem was dat Gerards kennis van het Frans op een vrij laag pitje staat. Dat zal wel beteren als hij er een tijdje “in” zit. Heb me dan opgeworpen als tolk van dienst, FR-NL.
Eerst naar de stroomgeneratoren. De enige die het nog doet was net opgestart. Oorverdovend brulde die machine, en Gerard moest van alles te weten komen. Je ziet en hoort het al gebeuren: ik een oor tegen Léons mond, die brult iets in het Fr, dan brul ik de NL versie tegen Gerard. Dat was weer eens iets anders. Ik zei dat ik een “prime” zou vragen voor mijn niet-contractuele inspanningen ;-)
Verbazend hoe Gerard bijna elke keer - voor de moeilijkste situaties geplaatst van kapotte assen, pompen, zuigers,… - reageert met een bevrijdend: “dat komt in orde!”
Ik moest vertalen dat “sa venue est vraiment pour nous un grand soulagement!”
En zo eindigde de dag - na het marktgebeuren met zijn negatieve nasleep - toch nog constructief.
Wat gaan we hier nóg meemaken?